SREBRENİTSA KATLİAMI

2. Dünya Savaşı sonrası Avrupa’daki en büyük insanlık katliamı yaşandı. 13-18 Temmuz 1995 tarihleri arasında 8 bin genç ve yetişkin Müslüman erkek, Bosnalı Sırp güçler tarafından öldürüldü.

Srebrenitsa Katliamı

Yugoslavya’nın dağılmasıyla başlayan bir trajedinin mevkiisi Srebrenitsa… Bosna’nın, 1992 yılında referandum kararıyla bağımsızlığına kavuşması büyük bir kıyımın başlangıcı olmuştu. Siyasilerin karşılıklı konuşmaları çetin günlerin geleceğinin habercisiydi. Sırp devlet başkanı Karadziç, Bosna’yı alıp Müslümanları yok edeceğini, yalnızca Sırp ırkından oluşan bir Yugoslavya’yı amaçladığını adeta haykırıyordu. Bosnalı Müslümanları yok edeceği tehdidini açıkça ediyordu.

Cumhurbaşkanı Aliya İzzet Begoviç ise bu duruşa karşı gardını düşürmeyip pes etmeyeceklerini, Müslümanları yok edemeyeceğini dile getirmişti. Halk özgürlük istemişti ve Avrupa’da onları tanımıştı. Fakat Sırp devlet başkanı ve Yugoslavya başkanı kayıtsız kalmayarak Müslüman halkın üzerinde acımasız planlarını uygulamaya başladı. Bilhassa o gün seçilmiş gibi Kurban Bayramı’nda Bosnalı Müslümanları yok etmek için harekete geçtiler. Kanlı bir bayram yaşatılmak istendi ki yapılmıştı da …  Bu da yetmezmiş gibi savaşa dur demek için Saraybosna’da yapılan eylemlerde halka ateş edildi ve Saraybosna kuşatma altına alındı.

Özellikle Müslümanların yoğun olarak yaşadığı bölgeler seçiliyor,  bölgeler cehennem yerini çevriliyordu. Kadın, çocuk demeden katledilen binlerce insan…

Savaş seyrinde daimi barış yanlısı olan Boşnaklar artık dayanamadı ve 1992 Haziranında savaş ilan etti. Cumhurbaşkanı Begoviç, Başkomutan sıfatıyla halkını bu zulümden kurtarmak için ordunun başına geçti. Savaşın başlamasıyla, Boşnaklar Srebrenitsa’yı geri aldılar ama bitmedi, saldırılar durmak bilmiyor, Sırp kuşatması devam ediyordu. 1995 Martında ise Karadziç’in emriyle Srebrenitse ve Zepa tamamen kuşatıldı. Müslümanların sığındığı bu şehirlere halkı korumak adına BM tarafından Hollanda askerleri görevlendirildi. Sözüm ona Boşnakların canı korunuyordu ama Sırp ateşi durmaksızın devam ediyordu, silahlarını teslim eden Boşnaklar kendilerini savunmak için geri istediler ama ne yazıktır ki Hollandalı askerler onları savunmasız bıraktı. Hollandalı askerlere de ateş edilmeye başlanınca Boşnakları gözlerini kırpmadan -kendi canlarını korumak için- Sırplara teslim edip koruyacaklarına söz verdikleri bu şehri terk ettiler.

3,5 yıl süren bu savaşta binlerce insan öldü, birçok kadına tecavüz edildi, sivil erkekler katledildi. Ölüler canice toplu bir mezarlara gömüldü. Yaptıkları felaketler yetmezmiş gibi ölülerin yeri bulunmasın diye cesetleri uzak bölgelere gömüp üzerini bitkilerle kapattılar. Yaptıkları hesaplar o kadar derindi ki ölülerine bile rahat vermek istemediler. Bu mezarların üzerinde Artemis çiçekleri çıkmaya başladı. Yalnızca bu bitkiyle beslenen mavi kelebeklerin bu mezarlara üşüşmesiyle dikkatler buraya yöneldi ve yapılan araştırmalar sonucu pek çok mezar bulundu. Kim olduğu bilinmeyen, canını yitirmiş kimliksiz bir sürü ceset…

EDA ÜÇKARIŞOĞLU

Diğer yazılarımızı okumak için tıklayınız.

Çin’de Serçe Katliamı: Mao Zedung yazımızı okumak için tıklayınız.

Kızılderili Katliamı yazımızı okumak için tıklayınız.

Osmanlı Döneminde Maymun Katliamı yazımızı okumak için tıklayınız.