
Sevgili Gossive okuyucuları… Bugün sizlere XVI. yüzyılın oldukça önemli bir kişiliğini tanıtmaya çalışacağız. Bu kişilik döneminin filozofu, astronomu, mimarı, mühendisi, mucidi, matematikçisi, anatomisti, müzisyeni, heykeltıraşı, botanisti, jeoloğu, kartografı, yazarı ve bizim daha çok bildiğimiz yönüyle ressamı olan ünlü Leonardo Da Vinci…
LEONARDO, NASIL BİR ÇOCUKLUK GEÇİRDİ ?
Leonardo’nun 15 Nisan 1452’de İtalya’nın Floransa kentindeki Vinci köyünde dünyaya geldiği bilinmektedir. Babası Ser Piero di Antonio da Vinci annesi ise bir köylü kızı olan Caterina’dır. Anne ve babasının farklı kişilerle evlenmesi, Leonardo’nun saklaması gereken bir ayıba dönüşmesine yol açmıştır. Çünkü Evlilik dışı bir ilişki sonucu dünyaya gelmiştir. Evlilik dışı dünyaya getirdikleri bu şahsiyet zamanla İtalyan Rönesans‘ının bir numaraları ismine dönüşecektir.
Yasak ilişki sonucu dünyaya gelmiş olması yaşıtlarıyla aynı şartlarda eğitim almasına engel olmuştur. Bu yüzden üniversiteye dahi gitmesine izin verilmemiştir. Aslında bu duruma iyi tarafından bakılmalıdır. Leonardo’yu Leonardo yapan kendisini dış dayatmalar olmadan rahatça geliştirebilmesidir.
Babasının yanında kaldığı kısa zamanları saymazsak dedesi ve nenesi tarafından doğduğu yerde yaşamıştır. Leonardo, 14’lü yaşlarına kadar Vinci’de kaldı. Daha sonra büyükanne ve büyükbabasını kaybettikten sonra 1466’da babası ile birlikte Floransa’ya gitti. Küçük yaştan itibaren resim yapmaya oldukça meraklıydı. Babası resimlerini, dönemin ünlü kuyumcu, ressam ve heykeltıraşı olan Andrea del Verrocchio‘ya gösterince, onu çırak olarak yanına aldı. Çünkü Leonardo’nun resim yeteneği çocukluğundan beri kendisini gösteriyordu. Dolayısıyla yeteneği sonunda tecrübeli ellerdeydi. Yaklaşık olarak on sene Verrocchio’nun evinde ve stüdyosunda kaldı. Burada birçok farklı disiplinde yeteneklerini geliştirdi. Burada Lorenzo di Credi ve Pietro Perugino gibi ünlü sanatçılarla da tanışma fırsatı bularak kendisini geliştirdi.
Boynuz kulağı geçer misali Leonardo’da hocasını geçmiş görünmektedir. Ancak Verrocchio’suz bir Leonardo Da Vinci düşünülebilir miydi düşünmek gerek. Leonardo hemen hemen tüm eğitimini burada almıştır. Bu sebeptendir ki, Leonardo’nun ilk tablolarında Verrocchio’nun etkileri görülmekle beraber, Verrocchio’nun çalışmalarında da Leonardo’nun etkilerini görmek mümkündür.
GENÇLİĞİNDE LEONARDO
Leonarda 20’li yaşlarında Floransa’daki ressamlar loncasının resmen üyesi oldu. Bu artık çırak ya da kalfa değil onun ustalığa ilk adımıydı. Artık kendi özel işlerini alabilirdi. Verrocchio’nun yanında kısa bir süre daha kaldıktan sonra kendi hayatının yolunu bulmaya gitti. 1482 yılı içerisinde Floransa’yı terk etmişti. Bu dönemde Milano Dükü Lodovico Sforza’ya bir mektup gönderdi. Çünkü, Sforza’nın savaş araç gereçlerinden anlayan bir mühendise ihtiyacı olduğunu duymuştu. Dükün hizmetine girebilmek için silahlar, köprüler, gemiler, mermer ve kilden heykeller yapabileceğini anlattığı bir mektup yazmıştır. Bu mektup bütün zamanların en olağanüstü iş başvurusu olarak kabul edilmiştir. Neticede 1482 yılında Sforza’nın hizmetine girdi ve yaklaşık olarak 16 yıl burada kaldı.
Bu dönem içerisinde Trattato della pitura adıyla bilinen notlarının çoğunu hayata geçirmiştir. Burada matematikçi Pacioli ile tanışmış, onunla matematik üzerine konuşma fırsatı yakalamıştır. Ancak 1499’da Lodovico’nun Fransızlara yenilerek şehri kaybettiği zaman buradan ayrılmak zorunda kalmıştır. Dük için sadece resim ve heykeller yapmak, festivaller organize etmek gibi işlerle uğraşmamıştır. Bunun yanısıra bir çoğu icat niteliğinde bina, makine ve silah tasarımları yapmıştır. 1485-1490 yıllarında doğa, mekanik, geometri, uçan makinelerin yanı sıra, kilise, kale ve kanal yapımı gibi mimari yapılar ile ilgilendi, anatomi çalışmaları yaptı, öğrenciler yetiştirdi. İlgi duyduğu ve merak ettiği o kadar şey vardı ki, çoğu zaman elindeki çalışmaları yarım bırakıyordu.
MİLANO’DAN AYRILIŞ
Milano Dükü Sforza’nın XII. Louis‘e yenilmesiyle 1499’da Milano’yu terk eden ve yeni bir yuva aramaya başlayan Leonardo, 16 yıl boyunca İtalya’da dolaştı. Leonardo burada bir çok kişi için çalıştı. Ancak tek bir konuya yoğunlaşamadı ki sıkıntısı sonucu çoğu eserini yarıda bıraktı. Dünyaca ünlü tablosu Mona Lisa için 1503’te çalışmaya başladığı bilinmektedir. Bu resmi tamamladıktan sonra hiç yanından ayırmadığı bilinir. 1504’te babasını kaybetmiş ancak kardeşleri mirası paylaşmaya yanaşmamıştır. Ancak amcası tüm mirasını ona bırakmıştır.
1506 yılında Leonardo, Francesco Melzi‘yle tanışmıştı. Melzi, bu tarihten sonra onun en iyi öğrencisi ve en yakını arkaşı oldu. 1513-1516 arasında Roma’da bulunduğu bilinmektedir. Roma’da Papa için çeşitli işlerde çalıştı. Bunun yanı sıra Anatomi ve Fizyoloji alanındaki çalışmalarına bu dönemde daha çok yoğunlaştı. Ancak Papa, kadavralar üzerinde çalışmasını yasaklamıştı. Burada isteği şartları yakalayamayan Leonardo, Fransa kralı I. François’ın davetiyle Cloux’a gitmiştir. Leonardo kalan ömrünü burada geçirdi. Sağ koluna felç inerek parmaklarını kullanamaz hale gelen Leonardo, bundan sonra resimden çok bilimsel çalışmalara ağırlık verdi. Kendisine dostu Melzi yardımcı olmaktaydı. Hala çok üretkendi. Burada anatomik çizimlerini ve üç resmini tamamladı. Bunlar, Vaftizci Yahya, Azize Anna ile Meryem Ana ve Çocuk ve bir hanımefendinin portresidir. Bu çalışmalarında Francesco Melzi ona destek olmuştur. Bu üç resmin, şuan Louvre Müzesi’nde bulunduğu bilinmektedir.
ÖLÜMÜ
Leonardo’nun 1517 yılında sıtma hastalığına yakalandığı bilinmektedir. Leonardo, ölmeden önce cenaze töreninin ayrıntılarını ve miras konusundaki dileklerini içeren bir vasiyetname yazmıştı. Vasiyetinde mirasının çoğunu yakın arkadaşı ve dostu Melzi’ye bırakmıştır. Leonardo, 2 Mayıs 1519 yılında hayata veda etti. Cloux şatosunda ölen Leonardo da Vinci, Mayıs ayında yapılan geçici bir definin ardından 12 Ağustos 1519 tarihinde Saint Florentin Kilisesi’nin avlusuna gömülmüştür.
ESERLERİ VE ÇALIŞMALARI
Leonardo’nun her çalışması günümüzde açıklanmayı bekleyen bir gizem olarak yerini korumaktadır. Ünlü dâhinin çalışmalarının çeşitliliği ve farklı disiplinlerde ustalaşması sanatına da yansımıştır. Öyle ki popüler kültürde dahi yer bulmuştur. Eserleri ve hayatı bir çok dizi ve sinema filmine konu olmuştur. Şimdi gelelim ünlü Leonardo Da Vinci’nin Eserleri ve çalışmalarına…
Son Akşam Yemeği (1495 – 1498)

Son Akşam Yemeği, 1495-1498 dolayları. Alçı üzerine yağlı boya ve tempera, 460 x 880 cm, Santa Maria delle Grazie, Milan, İtalya.
Meryem’e Müjde (1472)

1472 Dolayları- Meryem’e Müjde
Mona Lisa, (1503-1506)

Mona Lisa, 1503-1506 dolayları. Ahşap üzerine yağlı boya. 77 x 53 cm, Musée du Louvre, Paris, Fransa.
Salvator Mundi (1500)

1500 dolayları- Salvator Mundi
Madonna ve Çiçekli Çocuk

Benois Madonna olarak bilinen Madonna ve Çiçekli Çocuk. Leonardo da Vinci’nin Ekim 1478’de başladığını yorumladığı iki Madonnas’dan biri olabilir. Diğeri ise Münih’ten Karanfil Madonna olabilir. Benois Madonna’nın Leonardo’nun efendisi Verrocchio’dan bağımsız olarak yaptığı ilk eser olması muhtemeldir.
Vaftizci Yahya (1513-1516)

1513/1516- Vaftizci Yahya
Meryem ve Çocuk İsa, Azize Anna ile (1503-1519)

Leonardo da Vinci- Meryem ve Çocuk İsa, Azize Anna ile- 1503-1519- Ahşap üzerine yağlı boya- 168 x 130 cm, Musée du Louvre, Paris, Fransa.
Leonardo’nun bir çok farklı tablosu olmasına karşın en bilindikleri sizin için derledik. Ancak bu eserlerinin yanında en çok dikkatinizi çekeceğini düşündüğümüz anatomi ve çeşitli icatlarını içeren çalışmalarına gelin birlikte göz atalım.

İki farklı açıdan kafatası resmi-1489 Royal Collection, Windsor Castle, İngiltere.

Farklı açılardan kafatası çalışmaları-1489 Royal Collection, Windsor Castle, İngiltere.

1490/1504-Baş ölçüleri ve atlılar-Gallerie dell’Accademia, Venice, İtalya.

1490/1500-Kalp, akciğerler ve ana damarlar-Royal Collection, Windsor Castle, İngiltere.

1508/1510-Ayak kemikleri-Royal Collection, Windsor Castle, İngiltere.

1506/1508-Mide ve bağırsaklar-Royal Collection, Windsor Castle, İngiltere.

1508/1510-Hareket halindeki omuz, boyun ve göğüs kasları-Royal Collection, Windsor Castle, İngiltere.

Tank prototipi.

Uçan makinalar.

1490 dolayları- Vitruvius Adamı-Gallerie dell’Accademia, Venice, İtalya.

Paraşüt prototipi.

Çarklı sistemler.
Kaynaklar
https://tr.wikipedia.org/wiki/Leonardo_da_Vinci
https://www.pivada.com/leonardo-da-vinci-anatomi
Yavuz Unat, “Bir Rönesans Mühendisi: Leonardo Da Davinci”.
Melek Dosay Gökdağ, Bedia Yayla, ” Leonardo Da Vinci: Bir Rönesans Dâhisi”.
Deniz Bayav, “Leonardo Da Vinci’de Sanat, Bilim ve Etkileşimi”.
George Sarton, “Leonardo Da Vinci (1452-1519)”, Çev. Yavuz Unat.
Diğer tarih yazılarımızı okumak için tıklayınız.
Mükemmel 👌