Yenidoğan Ünitesi Ve Yenidoğan Özellikleri
YENİDOĞAN ÜNİTESİ
Yenidoğan dönemi en hassas evredir ve doğumdan sonraki ilk 28 günlük dönemdir. Bebeğin dış dünyaya adaptasyon sağladığı dönemdir.
- Yenidoğan bakım ünitesi ısısı 22-28°C olmalıdır.
- Üç hava, üç oksijen, üç vakum ve en az yirmi elektrik prizi olmalıdır.
- Ünite içi ses şiddeti 45-50db aşmamalıdır.
KUVÖZLER
Kuvözler prematüre ya da sorunlu doğan bebeklerin hayati fonksiyonlarını yardım almaksızın devam ettirebilecek duruma gelmelerine yardımcı olmak amacıyla tasarlanmış donanımlardır.
Kuvözün Özellikleri
- Hem önde hem de arka tarafında aşağı doğru 180° açılabilen kapaklar bulunur.
- 2 adet önde 2 adet arkada 1adet başucu olmak üzere 5 adet yan müdahale penceresi vardır.
- Bebek yatağı 360° kendi etrafında dönebilen, kabin kısmı en az 45° geriye doğru açılabilen özelliktedir.
FOTOTERAPİ CİHAZLARI
Yenidoğan bebeklerin yüksek bilirubin değerlerini düşürmek için yoğun fototerapi ile tedavi edilmelerini sağlamak amacıyla kullanılan cihazlardır.
RADYANT ISITICILAR
Radyant ısıtıcılar, yenidoğanın dış ortama uyumunu kolaylaştırmak amacıyla geliştirilmiş ısı yayan cihazlardır.
PULSE OKSİMETRE
Nabız ve arteriyel hemoglobin oksijen saturasyonunu sürekli ölçebilen bir kayıt cihazıdır.
YENİDOĞANIN ÖZELLİKLERİ
Sağlıklı yenidoğan 38-42 gebelik haftasında, 2500- 4000 gram ağırlığında, hastalık belirtileri göstermeyen bebektir.
DSÖ’ye göre 38-42 haftalık doğanlar miadında (term), 38 haftadan erken doğanlar preterm (prematüre) , 42 haftadan sonra posterm (postmatür) bebeklerdir.
YENİDOĞANIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ
1.Yenidoğanın başı doğumda 33-35.5 cm’dir.
Kaput Suksedeneum: basın ön kısmına uygulanan basınca bağlı oluşur. Kafa derisi ve deri altı dokuda oluşan ödemdir. İki ila üç günde azalır.
Sefal Hematom: Kafatası kemiği ile kemik zarı arasında kan birikmesi sonucu oluşur. İki ila on hafta içerisinde geçer.
Baş kemiklerin birleşme yerleri açıktır ve aralarında boşluk vardır. Buna bıngıldak parantez içinde Baş kemiklerin birleşme yerleri açıktır ve aralarında boşluk vardır. Buna bıngıldak ( fontanel ) denir. Yan ve arka fontaneller dokuzuncu haftada kapanır. Ön fontanel 12 ila 15 ayda kapanır. Ön fontanelin erken kapanması miikrosefaliye (baş ve çevresi boyutunun normalden küçük olması) , geç kapanması hidrosefaliye ( baş çevresinin ve kafanın anormal şekilde büyümesi) yol açar.
Boy ve kilo özellikleri
Normal bebeğin boyu 48-52 cm’dir. Genellikle erkek bebeklerin boyu 50-52cm, kız bebeklerin boyu 48-50 cm’dir.
Normal bebeğin kilosu 2800-4300 gram arasındadır.
Deri ve vücut özellikleri
Yenidoğanın derisi pembe, ince, yumuşaktır. Verniks kazeozayla kaplıdır.
Verniks Kazeoza: Doğumda bebeğin üzerindeki peynirimsi, yağlı tabakadır. 48 saat içinde deri tarafından emilir. Bebeğin doğum kanalından kolayca geçmesini sağlar.
Lanugo: Özellikle prematüre bebeklerde daha fazla olan yüz, kulak kepçeleri, sırt ve omuzlarda görülen ince tüylerdir.
Mongol lekesi: Yenidoğanın kuyruk sokumunda, kalçalarında görülen koyu mavi- mor lekelerdir. İki yıl içerisinde kaybolur.
YENİDOĞANIN FİZYOLOJİK ÖZELLİKLERİ
1.Solunum sistemi:
- Yenidoğanın dili büyüktür.
- Burnundan nefes alır.
- Solunum kasları gelişmemiştir.
- Solunum sayısı sık olup ortalama dakika da 40-60’dır.
YENİDOĞANIN NÖROLOJİK ÖZELLİKLERİ
1.Emme refleksi: Bebeğin ağzına parmak sokulunca emer. Uyanıkken dördüncü aya kadar, uyurken yedinci aya kadar emme hareketi gözlenir. Daha sonrasında kaybolur.
2.Arama refleksi: Bebeğin yanağına, ağız kenarına dokunulduğunda ağzını açar ve başını o yöne çevirerek arar. Üç ay civarında kaybolur.
3.Moro refleksi: Bebek yatarken başı desteklenerek hafif kaldırılır. Destek birden çekildiğinde kollarının ve el parmaklarının açılıp tekrar gövdede birleştirilmesidir. Dördüncü ay civarında kaybolur.
4.Yakalama (kavrama) refleksi: Bebeğin avuç içine ve ayak tabanında dokunulduğunda parmakların içine kapandığı görülür. Ellerdeki refleks 3-4.aylarda kaybolur ve bilinçli bir harekete dönüşür. Ayak parmaklarındaki ise 10. aya doğru kaybolur.
5.Babinski refleksi: ayak tabanının orta kısmının dokunulduğunda ayak başparmağının diğer parmaklardan ayrılarak yana doğru açılmasıdır.
ÖZEL DURUMU OLAN BEBEKLER
1.Prematüre Bebekler
- gebelik haftasından önce doğan bebeklerdir. Daha sık hastalanma veya ölme tehlikesi ile karşı karşıyadırlar.
Prematüre Bebeklerin Özellikleri
- Derisi ince, nazik ve parlak pembe-kırmızı renklidir.
- Lanugosu fazladır.
- Ağlaması zayıf ve tiz seslidir.
- Erkek bebekte testisler skrotuma inmemiştir.
- Genellikle vücut ağırlığı 2.500 gramın altındadır.
2.Postmatüre Bebekler
42.gebelik haftasından sonra doğan bebeklerdir. Plasenta yetmezliği söz konusu olmaktadır. Buna bağlı ölü doğum ya da doğumdan 1 hafta sonra içerisinde ölüm görülebilmektedir.
Postmatüre Bebeklerin Özellikleri
- Cilt rengi soluk, sarı-yeşilimtıraktır.
- Saçları uzundur.
- Tırnakları uzundur.
- Göbek kordonu yeşil sarı renktedir.
- Genelde artmış bir uyanıklık hâli vardır.
3.Düşük Doğum Ağırlıklı Bebekler (Distmatür)
Gebelik haftasına bakılmaksızın 2.500 gramın altında olan tüm yenidoğanlar düşük doğum ağırlıklı kabul edilir.
Düşük Doğum Ağırlıklı Bebeklerin Özellikleri
- Yağ dokusu ve kas kitlesi azalmıştır.
- Saçlar ince, kırılgan, düz ve diktir.
- El ve ayaklar vücudun diğer bölümlerine göre büyüktür.
- Sütunlar ve fontaneller geniştir.
4.Diyabetik Anne Bebeği
Hamileliği sırasında hastalığı iyi kontrol edilmemiş diyabetik bir annenin bebeği diğer bebeklere göre daha iri ve kilolu doğar.
Diyabetik Bebeğin Özellikleri
- Bebeklerin omuzları geniştir.
- Bebeklerin doğum kiloları fazladır.(4.500 gr üzerindedir.)
- Uyku hali, uyuşukluk
- Siyanoz ve sarılık
- Apne
- Terleme görülür.
BURÇİN ÖZCAN
Diğer yazılarımızı okumak için tıklayınız.