Tarihteki Güçlü Kadınlar 1 : Yekaterina

“Pedro Ruslara vücut, Katerina ise ruh vermiştir.” (Mihail Heraskov)

Çariçe Büyük Yekaterina

Çariçe Yekaterina (II. Katerina), yaklaşık olarak 34 sene boyunca Rusya’yı yönetmiş 18. yüzyıla damgasını vurmuştur. Köken olarak Alman soylu olan Katerina’nın asıl ismi KaterinaSophieAugusteFriederikeVonAnhalt-Zerbst-Dornburgtur. “Katerina” ise vaftiz adıdır. III. Pedro ile 1745 senesinde evlenmiş, 1762 senesinde ise yapılan darbe sonucu III. Pedro tahttan azledilince yerine Çariçe Yekaterina geçmiştir. Henüz 33 yaşında olan Yekaterina’nın asıl amacı ise dönemin Rusya’sında mükemmel bir rejim kurmaktı.

Büyük Yekaterina’nın Yenilikleri

Yekaterina yönetime geniş kapsamlı reformlar ile başladı. Amaçladığı arzusu ise Aydınlanma Felsefesinden esinlendiği fikirleri uygulamaktı. Fakat daha sonrasında düşünceleri mevcut koşulları korumaya dönüştü. Arka planda yatan gerçek bir Alman olarak Dünya’ya gelen Yekaterina’nın ruslaşmasıydı. Ve darbe deneyimlerinden de etkilenen Yekaterina düşüncelerini sentezleyerek uyuşma sağlamaya çalışmıştır. Antik ve Çağdaş filozofların eserlerine karşı yoğun bir ilgi beslediği bilinmektedir. O dönemde Aydınlanma Felsefesinin önemli temsilcileri ile mektuplaştığı bilinmektedir. Hatta hakkında 1745 senesinde zekasının bir filozof mizacı taşıdığı düşüncesi fikri öne sürülmüştür. 1762-1767 tarihleri arasında entrikalar ile hakimiyetini korumaya çalışıp tahttaki yerini sağlama almayı amaçlamıştır. Eş zamanlı olarak Rusya’da yeni oluşumlar yaratmaya çalışmıştır. Rusya’da amaçlanan yenileşme Yekaterina’nın yayınladığı Nakaz(Talimatname) ile gerçekleşmiştir. Devlet işlerinde stratejik hareketlerde bulunduğu ise sugötürmez bir gerçektir. Fakat asıl üzerinde değinilmesi gereken konu ise Yekaterina’nın üzerinde durmuş olduğu eğitimdir. Eğitim konusunda Yekaterina’ya en büyük yardım İvan Betskoy tarafından sağlanmıştır. Sırasıyla 1755 senesinde Moskova Üniversitesinin açılması, akabinde 1767 senesinde temel eğitimin yayılması ve dar gelirli insanların faydalanabilmeleri için taşra okullarının kurulması eğitim için köklü yeniliklere gidildiğinin en önemli örneklerindendir. 1775 senesinde büyük çaplı kütüphaneler kurulmuştur, aynı dönemde Rus edebiyatının temelleri atılmıştır.

Çariçe İngiltere ektisinde kalsa da Fransa da kurulan St. Cyr Okulunu örnek alarak Smolniy Enstitüsünü açmıştır. Bu enstitü soylu genç kızlar için kapalı bir eğitim kurumu haline getirilmiştir. Yekaterina’nın çoğunlukla üzerinde durmuş olduğu şey genel itibariyle çağdaş bir eğitimdi. Yaptığı yenilikler bu tezi destekler niteliktedir.

Genel hattı ile bu döneme bakacak olursak ise Batılaşma sürecinin geliştiği, siyasi anlamda ise sıcak denizlere inme arzusunun ilerleme gösterdiği bir dönem diyebiliriz.

Dünyanın İlk Kadın Hükümdarı: Tomris Hatun için tıklayınız.

Diğer tarih yazılarımız için tıklayınız.