VAKA-I VAKVAKİYE OLAYI

Osmanlı devletinin hüküm sürdüğü 17. yüzyılda, tahtta IV. Mehmet’in bulunduğu yıllarda İstanbul’da patlak veren bir askeri ayaklanma olan Vaka-ı Vakvakiye Olayında neler oldu?

VAKA-I VAKVAKİYE OLAYI

Osmanlı Devleti’nde 17. yüzyılda yaşanmış askeri bir olaydır. IV. Mehmet Döneminde gerçekleşen bu hadise devletin oldukça buhranlı ve iç karışıklık içinde olduğu bir dönemde yaşanmıştır. İdari ve mali sıkıntılar baş göstermektedir. Bunun önemli sebebi çocuk yaşta bir padişahın başa geçmesi ve devlet işlerine başka kişilerin de müdahale etmesidir. Hem ekonomik hem de yönetim anlamında yaşanan bu kriz sosyal ve askeri sıkıntıları da beraberinde getirecekti tabii…

Zaten vaziyeti kötü olan maliye, Girit Kuşatmasının uzun sürmesiyle iyice dar boğaza girdi. Bu sebeptendir ki askerlere ödenen ulufelerin gecikmesi, ayarı düşük akçe ile ödenmesi askerlerin başkaldırmasına sebep oldu. Nihayetinde askeri isyanlar başlamıştı ve Girit Kuşatmasından dönen askerlerin de katılmasıyla iyice güçlenmişlerdi. Askerleri kimse durduramıyor, ikna edemiyordu.

Vaka-ı Vakvakiye

IV.Mehmet vezirleri ve ilim adamlarıyla beraber ayak divanı için Alay Köşküne geldi ve burada askerleri dinlemeye başladı. Başları Hasan Ağa öncelikle padişaha karşı olmadıklarını bildirdi ve gerekçelerini sorunları açıkladıktan sonra asılması gereken kişilerin listesini padişaha teslim etti. Padişah bu kişilerin affedilmesini istediyse de askerler tarafından kabul görmedi. Genç Osman’ın yaşadıklarının aynısını yaşamamak adına onlara fazla karşı gelmek istemedi ve isteklerini onayladı.

İdam edilen 30 kişinin kellesi ise At Meydanındaki Çınar Ağacına asıldı. Halkı son derece etkileyen bu hadise ‘’Çınar Vakası’’ olarak da bilinir. Hint mitolojisinde yer alan, insan kafası şeklinde meyve veren –cehennem ağacı olarak da bilinen- Vakvak Ağacına benzetildiği için de yaşanan acı olay ‘’ Vaka-ı Vakvakiye ’’ adını almıştır.

Gerçekleşen bu askeri isyandan anladığımız şudur ki; Osmanlı devleti kuruluşundan bu yana kabul edilmiş ‘’Ocak devlet içindir’’ anlayışı yerini ‘’Devlet ocak içindir’’ anlayışına bırakmış, padişah otoritesi sarsılmış, askerler söz sahibi olmaya başlamıştır.

EDA ÜÇKARIŞOĞLU

Osmanlı Padişahları (Osman Gazi’den Mehmed Vahdeddin’e) yazımızı okumak için tıklayınız.

Osmanlı’da İşkence Yöntemleri yazımızı okumak için tıklayınız.

Diğer yazılarımızı okumak için tıklayınız.