FEODAL DÜZENİN YIKILIŞI VE MONARŞİLERİN GÜÇLENİŞİ (BÖLÜM 4)

Feodal….Yazımızın dördüncü bölümünü siz değerli Gossive okuyucuları için derledik. İyi okumalar dileriz :)…

FEODAL LORDLARIN YAŞANAN GELİŞMELERE TEPKİLERİ NASIL OLDU ?

Aynı dönemdeler ortaya çıkan başka bir gelişme, toprakların belirli ve sınırlı sayıda lordun elinde toplanmasına sebep olmuştur. Ufak feodal lordlar ise ticaretin gelişmesiyle artan fiyatlar karşısında ciddi biçimde zarara uğramışlardır. Bu durumda yapılacak tek şeyin topraklarını satarak, şehirde ticaretle uğraşmak olduğunu düşünmüşlerdir. Topraklarını ise ticaretten kazandıkları paraları toprağa yatıran büyük baronlar almışlardır. Böylece hem köylülerin ellerinden topraklarının alınması, hem de ufak çaplı feodal lordların topraklarını satmasıyla feodal düzen değişime uğramıştır. Sonuç olarak fiefler ömrünü tamamlamış görünüyordu. Kırsal alandaki topraklar ise sınırlı sayıdaki baronun elinde toplanmıştır.

Feodal üretim tarzının karakteristik özellikleri, ortaçağın üçüncü ve son döneminde de önemlerini korudular. Kapitalist ilişkilerde ilerleme ise ulusların gelişiminde oldukça etkili oldu. Bu, iktisadi birliğin ve devletlerin siyasal merkezileşmesinin sonucuydu. Dillerin ve ulusal uygarlıkların oluşmasına elverişli koşulları yaratan diğer bir özellik ise ülkenin ayrı ayrı bölgeleri arasında güçlenen iktisadi bağlardı.

Feodal rant genelleşerek daha merkezi bir yapı halini aldı. Böylece feodal sınıfın iktisadi gereksinimleri, bürokratik aygıtı daha da fazla merkezileşmeye götürüyordu. Bu olgu, sınıflar arasındaki çelişkilerin derinleşip keskinleşmesinden ileri geliyordu. Çünkü burjuvazinin güçlenmesi demek köylü ve kentli yoksul nüfusun yaşam standartlarını ağırlaştırıyordu. Feodal monarşinin en büyük kaygısı, emekçilerin hoşnutsuzluğunun önüne geçmekti ve örneğin İngiltere’de, topraklarından kovulan köylülerin ayaklanmaları şiddetli ve kanlı bir şekilde bastırılıyordu.

RÖNESANS’IN ETKİSİ

Zihniyet değişimi de aynı yöndeydi. Kültürel “Rönesans”, XI. yüzyılın sonundan itibaren zihinleri, doğası gereği her zaman biraz soyut olan bireyin kamu gücüne bağımlılığı anlamındaki toplumsal bağı algılamaya daha yatkın hale getirmişti. Ayrıca, geçmişteki iyi örgütlenmiş büyük monarşik devletlerin (Roma İmp. , vb.) anılarını da tazelemişti. Eğitim, laik çevrelerde, üstelik sadece üst düzey soylular arasında değil, şövalye sınıfı içinde de yaygınlaşmıştı. Yazının kullanılması, zevki ve yarattığı olanaklar, devletlere, onlar olmaksızın gerçek anlamda bir devamlılığı sağlamanın mümkün olmayacağı düşüncesi getirdi. Aynı zamanda yönetime ilişkin belgeler arşivi kurma yolunu açtı.

Fieflere bağlı hizmetler tablosu, belirli dönemlerde çıkarılan muhasebeler, gönderilen ya da alınan belgelerin kayıtları: Tüm bunlardan oluşan çok sayıda defterin, XII. yüzyılın ortasından itibaren Anglo-Norman devletinde ve yine Norman olan Sicilya Krallığı’nda var olduğu bilinmekte. Bahsi geçen yüzyılın sonuna doğru ya da bir sonraki yüzyıl boyunca Fransa Krallığı’nda ve ona bağlı büyük hükümdarlıkların çoğunda ortaya çıktıkları görülmektedir. Bunların ortaya çıkışı, yeni ya da o zamana kadar büyük kiliseler ve papalık sarayına mahsus bir gücün, yeni bürokrasinin ufukta doğmakta olduğunun habercisiydi.

Kaynaklar

Halil Cin, Gül Akyılmaz, Tarihte Toplum Ve Yönetim Tarzı Olarak Feodalite Ve Osmanlı Düzeni. Selçuk Üniversitesi Yayınları, Konya 1995.

KEROV V. ,“Feodal Toplum”, İlkel, Köleci ve Feodal Toplum, Çev. Sevim Belli, Sol Yayınları, 1979, s.144-240.

Marc Bloch, Feodal Toplum, Çev. Melek Fırat, Islık Yayınları, İstanbul 2019.

Yazımızın devamı için tıklayınız.

Diğer yazılarımızı okumak için tıklayınız.