Büyük Çin Kıtlığı

Öyle bir kıtlık düşünün ki, nüfusun %10’unu eriten korkunç bir açlık vahşeti..1958-1962 yılları sırasında Çin’de gerek kuraklık gerekse sosyalizmin yanlış uygulanan politikaları faciayla sonuçlanıyor. Öyle bir kıtlık düşünün ki, 45 nüfuslu ufak bir köyde 44 kişi açlıktan ölsün ve hayatta kalan tek yaşlı kadın aklını yitirsin…

Büyük Çin Kıtlığı

Bu kıtlığın siyasi ve doğal olmak üzere iki nedeni var. Doğal neden 58-62 yılları arasında yaşanan şiddetli kuraklık. Siyasi nedenlere gelince epey fazla ama en önemlisi büyük sıçrayışın büyük sıçışla sonlanması. Çin Komünist Partisi, Büyük Çin Kıtlığının şanssızlıklarla dolu doğal afetler zinciri sonucu yaşanmış olduğunu iddia etse de, yakın zamanda Çin devlet arşivlerinde açığa çıkan belgeler, yazışmalar ve istatistikler, durumun pek de öyle olmadığını ve milyonlarca insanın ölümüne neden olan bu trajik felaketin, büyük ölçüde insan hatasından kaynaklandığını göstermektedir.

Hızla sanayileşmek isteyen Çin, ihtiyaç duyduğu tüm makine ve teknolojiyi, çoğunlukla tarım ürünü satarak almak zorundaydı. Tek kayda değer ihracat kalemi tarım ürünleri olan Çin, tarım ürünü üretimini arttırmak için Sovyetler Birliği modelini izleyerek, bazıları 5-15 aileden, bazıları ise 100-300 aileden oluşan binlerce kolektif çiftlik kurdu ve demir-çelik seferberliğinden arta kalan tüm çiftçileri bu kolektif çiftliklere yönlendirdi. 1958 yılında özel mülkiyeti tamamen yasaklayarak tüm çiftçilerin devlet yönetiminde bulunan kolektif çiftliklerde çalışmasını zorunlu hale getirdi.

Çin kolektif çiftliklerinde tohum ekilme sıklığı önce üç katına, daha sonra altı katına çıkarılmış; sonuç olarak bitkiler gayet de birbirleriyle rekabet etmiş ve büyümeleri de sınırlı olmuştu. Lysenko’nun diğer dâhiyane fikri ise, tarlaların çok derin sürülmesinin daha faydalı olduğuydu. İnsanoğlunun buğdayı evcilleştirip, tarım devrimini başlattığı yıllardan bu güne kadar tarlalar 15-20 cm derinlikte sürülürken, Lysenko, toprağın en verimli yerinin 1-2 metre derinlikte olduğuna ve tarlaları derin sürmenin çok güçlü kök büyümesine neden olacağına inanıyordu.

Çinliler sorgusuz sualsiz bu fikri de uyguladılar ve tüm kolektif çiftliklerde tarlalar 1-2 metre derinlikte sürülmeye başlandı. Sonuç olarak 1-2 metre derinlikten yüzeye çıkan verimsiz toprak, kum ve kayalar gene bitkilerin büyümesini engelledi ve bu çığır açan fikirlerin uygulanması sonucunda kolektif çiftliklerden alınan verim oldukça düştü.

1958’de başlayıp üç yıl süren kıtlık ise sadece Çin’in değil insanlığın gördüğü en ölümcül olanıydı. Resmî olarak Üç Yıllık Doğal Afet, Üç Yıllık Sıkıntı gibi adlar konsa da halk arasında Üç Acı Yıl diye anılmaktadır.

Kıtlık döneminde ortaya çıkan Serçe Katliamı yazımızı okumak için tıklayınız.

Diğer yazılarımızı okumak için tıklayınız.